Wo nowych nadawkach załožby, kotrež su so k wobstejacym w lěće 2021 přidružili, rozmołwjamy so z direktorom załožby, Janom Budarjom

Załožba za serbski lud ma prawdźepodobnje w přichodźe wjac pjenjez dóstać, ma to konkretne sćěhi tež za zarjad?

Přiražki Załožby za serbski lud dosahachu w zašłym lětdźesatku jeničce za financowanje etablěrowanych strukturow a naprawow. Pozitiwne wuwzaće bě wobłuk digitalizacije, za čož dósta Załožba wot 2015 přidatne srědki. Tak móžachmy prěnje zastatki nachwatać. Dalše wažne wobłuki kaž skrućenje rěčnych rumow a identity a profesionalizowanje marketinga njehodźachu so we wobstejacym personelnym a financielnym ramiku w spokojacej zaměrnosći wobdźěłać.

Ze zwyšenjom přiražkow wot 2021 ma Załožba za serbski lud prěni raz w swojich stawiznach móžnosć k wutworjenju wjacorych nowych dźěłowych městnow w spěchowanych institucijach, ale tež w formje nowych strukturow a w swójskim zarjedźe. Tak přihotuje so runje wobsadźenje městna społnomócnjeneje/neho za digitalizaciju, kiž ma doporučenja digitalizaciskeho koncepta, kotryž so tuchwilu dopisuje, zaměrnje přesadźić a wotpowědne aktiwity mjez institucijemi koordinować. Dale ma so w Budyšinje a Choćebuzu personalna kapacita za marketing a zjawnostne dźěło wo cyłkownje jedne městno rozšěrić. Skónčnje chcemy krute městno za Delnjoserbsku biblioteku w Choćebuzu wutworić, štož zaruči wotewrjenske časy a zaměrne přewjedźenje zarjadowanjow.

Załožbowa rada je lisćinu naprawow a wobłukow wobzamknyła, kotrež měli so z přidatnymi srědkami spěchować, mjez druhim zasadźenje "rěčnych motiwatorow" za skrućenje rěčnych rumow. Što tajki motiwator čini a hdźe ma so zasadźić?

Najwažniši zaměr našeho spěchowanja budźe wožiwjenje a skrućenje rěčnych rumow a serbskeje identity. Za to su trěbne aktiwity w bjezposrědnjej bliskosći tych, kotrychž chcemy docpěć. Hłowne prašenje tu budźe, kak hodźa so we wšelakich regionach Łužicy (a snano tež zwonka njeje) aktiwity wuwić, kiž zajimcow narěča a kiž sposrědkuja serbsku rěč a identitu. Spektrum saha wot přednoškow wo serbskich regionalnych stawiznach a kursow k serbskim nałožkam hač k serbskim blidam, spěwnym wječorkam a rěčnym kursam. W běhu lěta 2021 dyrbi so potencial jednotliwych regionow analyzować. W tutym zwisku ma nastać wothłosowane rěčne planowanje. Z idejowym wubědźowanjom měli so koncepcionelne přemyslowanja w regionach nastorčić. Wuspěšne skutkowanje rěčneho motiwatora w Malešecach chcemy dale wjesć, zdobom ma so tež w Delnjej Łužica pilotowa faza zahajić. Wot 2022 chcemy potom na zakładźe prěnich nazhonjenjow, rěčneho planowanja a wuslědkow wubědźowanja aktiwity na tutym polu zesylnić. Mamy za to cyłkownje 7 dźěłowych městnow předwidźanych.

Dale so rěči wo rozšěrjenju poskitka rěčnych kursow. Kak ma so to zmištrować?

Zesylnjenje poskitka hornjoserbskich rěčnych kursow za wšelake cilowe skupiny je dalši nowy stołp našeho prócowanja. Započinajo pola zakładnych kursow za zajimcow dyrbjeli tež starši, kotrychž dźěći serbske kubłanišćo wopytuja, móžnosć měć, serbšćinu nawuknyć. Runje tak maja so přistajenym serbskich institucijow kursy poskićeć, wšako wočakujemy tam serbšćinu na najwyšim niwowje. Wězo njesměli tež kursy w digitalnym formaće falować, kiž zmóžnja mjezsobnu konwersaciju wuknjacych bjez geografiskich hranicow. Wulke wužadanje budźe, docentow namakać, eksistowace poskitki z nowymi potrjebami koordinować a wobsahi tak standardizować, zo hodźa so na kóncu certifikować.

Što mamy pod profesionalizaciju serbskich marketingowych naprawow zrozumić?

Swět je dźeń a wótřiši, hospodarstwo nas wšědnje zasypuje ze swojimi wabjenskimi ofensiwami. Tuž hižo njedosaha, zo serbske poskitki prosće wozjewimy, ale dyrbimy aktiwnje za nje wabić. Kapacity za načasny marketing pak njedosahaja. Nimo zhromadnych dalekubłanjow na polu nowych marketingowych instrumentow a strategijow maja so tuž w Załožbje, LND a NSLDź personalne kapacity za serbski marketing rozšěrić.

Što so za předewzaćom chowa, w Delnjej Łužicy natwarić kulturnu akademiju?

Hižo lětdźesatk traja diskusije wo tym, kak móže SLA swoje aktiwity na polu dorosta tež w Delnjej Łužicy přewjesć. Je zrozumliwe, zo bychu wězo tež delnjoserbske dźěći rady tajke něšto kaž Łužičanku měli. Runje tak paruja w Delnjej Łužicy serbsku dźiwadłowu pedagogiku, kiž NSLDź wot 2017 poskićuje. Smy pak spóznali, zo je w praksy jara wobćežne, hdyž ma so Budyska institucija wo prawidłowne nadawki w Delnjej Łužicy starać. Tuž smy nětko w mjezsobnym dorozumjenju puć namakali, w Delnjej Łužicy natwarić swójsku strukturu z wobłukami spěwna, rejowanska a dźiwadłowa pedagogika kaž tež tworjace wuměłstwo. Tak wužiwamy nazhonjenja akterow, kiž tam hižo lěta dołho skutkuja a zaručimy akceptancu skutkowanja. Zo njeby so zwisk k profesionalnym institucijam zhubił, přewjedu so jednotliwe projekty w kooperaciji z SLA a NSLDź.