Java Script ist deaktiviert!

Damit die Seite mit vollem Funktionsumfang korrekt dargestellt werden kann, muss Java Script aktiviert sein.

Přehlad nowinskich zdźělenkow Załožby

 

Spožčenje Myta Ćišinskeho 2021, sobotu 16.10.2021

Budyšin / Bautzen,

Myto Ćišinskeho spožča so za wusahowace zasłužby na polu serbskeje kultury, wuměłstwa abo wědomosće. Z nim spomina so na klasikarja serbskeje literatury Jakuba Barta-Ćišinskeho (1856-1909). Załožba za serbski lud wěnuje tute myto kóžde druhe lěto wuznamnym wosobinam z Hornjeje a Delnjeje Łužicy.

Spožčenje Myta Ćišinskeho a Spěchowanskeho myta Ćišinskeho přewza na swjatočnosći dnja 16. oktobra 2021 w Serbskim muzeju w Budyšinje, Sakska statna ministerka za kulturu a turizm, knjeni Barbara Klepschowa.

Lětuše Myto Ćišinskeho spožči so wědomostnicy a publicistce Trudli Malinkowej a fararjej n. w. a publicistej Janej Malinkej za jeju žiwjenski skutk: wusahowacu dźěławosć na polu serbskich kulturnych stawiznow a wosebity angažement we wědomostnym towarstwje Maćica Serbska a w Serbskim ewangelskim towarstwje, kaž tež za politisko-narodne skutkowanje.

Trudla Malinkowa je znata jako awtorka knihow wo serbskich wosobinach a wupućowarjach. Zhromadnje ze swojim mandźelskim je w LND lěta 1988 wudatu knihu Zrudoba to běše a nadźija wo serbskim spisowaćelu a duchownym Mikławšu Andrickim na zakładźe listow zestajiła. K stotym narodninam Marje Kubašec je wona napisała žiwjenski wobraz A znowa maš so rozsudźić. Wot lěta 2014 předleži tuta kniha w předźěłanej wersiji tež w němskej rěči. 2018 wuda LND powědančko Marje Kubašec Row w serbskej holi trojorěčnje (serbsce-němsce-pólsce) w zwisku z wuslědkami slědźenjow Trudle Malinkoweje wo awtentiskich podawkach w powědančku.

Slědźenja Trudle Malinkoweje njedrěmaja w kamorach, ale su přistupne šěrokej zjawnosći. Wysoka ličba nastawkow w nowinach a časopisach to dopokazuje. Zdobom je wědomostnica po Hornjej a Delnjej Łužicy znata jako hibićiwa a wobrotniwa přednošowarka. Zestaji koncepty za wustajency kaž 1998 za Serbski muzej w Budyšinje Serbscy wupućowarjo do zamórskich krajow a za pućowansku wustajeńcu Farar-kěrlušer-wupućowar k 200. narodninam Jana Kiliana 2011. Nastaji koncepciju za wuhotowanje domu a ateljeja Měrćina Nowaka-Njechorńskeho jako wopomnišćo serbskeho wuměłca a spisowaćela w Njechornju. Tak spřistupni swójske slědźenja nazornje a zajimawje šěrokemu publikumej a šěri z tym wědu wo Serbach a jich kulturnych stawiznach.

Skutkowanje Jana Malinka za serbske nabožne, kulturne a politiske žiwjenje je wobšěrne a mnohostronske. W času politiskeho a towaršnostneho přewróta 1989 angažowase so Jan Malink w Serbskej narodnej zhromadźiznje. Wón zastupowaše Serbow sobu při Centralnym kulojtym blidźe w Berlinje a bě wažny a přeswědčiwy hłós za připóznawanje zajimow a spěchowanje naprawow za serbski lud. Zasadźowaše so zdobom za to, zo so Domowina a serbske institucije w demokratiskim zmysle reformuja. Po załoženju Załožby za serbski lud bě wón prěnje lěta z čłonom Załožboweje rady.
Mnoholičbne su Jana Malinkowe wozjewjenja we wobłuku serbskeje literatury, wo wuznamnych wosobinach a kulturnych stawiznach w časopisu Pomhaj Bóh, w Rozhledźe a w Lětopisu. Mjezdruhim napisa nastawki wo Jakubje Lorencu-Zalěskim, Michale Hórniku, Měrćinje Nowaku-Njechorńskim, Alberće Wawriku a Janje Wałtarju.

Jana Malinkowe wozjewjenja tworja bohaty fundus za slědźenja wo cyrkwinskich stawiznach a wo wuwiću serbskeho pismowstwa. Stajnje bě a je Janej Malinkej žiwa serbska rěč wažna. Mjez druhim je wón njesprócniwje na tekstach a přełožkach za nowe Spěwarske dźěłał, kotrež je Serbski wosadny zwjazk w Iěće 2010 wudał. Na iniciatiwu Jana Malinka bu 1994 Serbske ewangelske towarstwo załožene.

Spěchowanske myto Ćišinskeho 2021 spožči so Jadwize Kaulfürstowej a dr. Fabianej Kaulfürstej za jeju horliwe, mnohostronske skutkowanje na polu serbskeje rěče a kultury, za zwoprawdźenje kreatiwnych projektow a za twarjenje mostow mjez Serbami a Słowjanami.

Jadwiga Kaulfürstowa, wědomostna sobudźěłaćerka w Rěčnym centrumje WITAJ na polu rěčneho marketinga a wědomostneho dźěła, nawjeduje wot lěta 2010 chór Lipu. Z jeje woporniwym a konsekwentnym próbowym dźěłom je spěwny niwow tutoho ćělesa na jara wysoki niwow wjedła. Chór haji serbski ludowy a wuměłski spěw, wobrubja serbske Bože mšě a předstaja zhromadnje z druhimi chórami oratorije Zejlerja a Kocora.

Na iniciatiwu Kaulfürstec mandźelskeju wutwori so w lěće 2016 nowy rynk Lipa@přećel.jo. Chór Lipa zahorja wot tutoho časa z modernym repertoirom a nowymi šlagrowymi a popowymi melodijemi. Fabian Kaulfürst spisa za to wjacore sadźby a skomponowa swójske spěwy.

Za skupinu „Přezpólni" slědźeštaj mandźelskaj wo bywšej, hižo dawno zabytej serbskej muskej drasće a iniciěrowaštaj nowy outfit tuteje muskeje skupiny. Hudźbny rukopis daštaj tež Wudworskemu wjesnemu ansamblej, jón z tym sylnje podpěrujo.

Dr. Fabian Kaulfürst studowaše w Lipsku sorabistiku, politiske a nabožinske wědomosće a promowowaše w Iěće 2010 na temu Studije k rěči Michała Frencla. Dźensa dźěła jako wědomostny sobudźěłaćer rěčespytneho wotdźěla Serbskeho instituta (SI) w Choćebuskej wotnožce. Na njeličomnych publikacijach SI je sobu skutkował. Fabian Kaulfürst organizuje sobu ferialny kurs Serbskeho instituta a wudźeržuje kontakt ze zajimcami serbšćiny a z wobdźělnikami kursa po cyłym swěće.

Dr. Fabian Kaulfürst poradźuje hižo wot lěta 2011 čestnohamtsce towarstwo Kólesko z.t., hladajo na korektnu slepjanšćinu. Bě ju za čas studija sorabistiki na Lipšćan uniwersiće pola Hynca Rychtarja nawuknył. Pozdźišo wuda knihu z tekstami Hanza Njepile. Fabian Kaulfürst rěči Slepjansku serbšćinu jara derje, wuznaje so w praksy a wědomosći. Je-li w Slepjanskej wokolinje, rěči tam kosekwentnje serbsce.

Kaulfürstecy staj čłonaj Maćicy Serbskeje a zdobom tamnišeje Hornjoserbskeje rěčneje komisije. Fabian Kaulfürst je zdobom rěčnik Delnjoserbskeje rěčneje komisije.

Hromadźe z Janom Rjedu wutwori Fabian Kaulfürst kućik „Kukojskej kukawje - co se w Górnej Łužycy tšoji" w delnjoserbskim rozhłosu RBB a rozprawja wo nowostkach z Hornjeje Łužicy.

Kaulfürstec mandźelskaj koncipowaštaj a wuhotowaštaj informacisku šćežku wo žiwjenju a skutkowanju serbskeho basnika Jakuba Barta-Ćišinskeho. Na 10 stacijach nazhonja zajimc z pomocu smartfona mnoho wo Ćišinskim w Kukowje, Pančicach a Wotrowje a to w štyrjoch wariantach: hornjoserbsce a němsce, za serbske dźěći kaž tež za młodostnych. Zajimawe dialogi, recitacije, fota a namjety za hry a kwisy su hódny přinošk k wopomnjeću sławneho basnika.

 

Wo spožčenju mytow rozsudźi kurotorij Myta Ćišinskeho pod nawodom předsydki Załožboweje rady Susann Šenkec. Wobě myće spožčitej so z wopismom a čestnej jehłu z podobiznu Ćišinskeho. Hłowne myto je po lońšej změnje wustawkow z 12.000 eurami dotěrowane, spěchowanske ze 4.000 eurami.

widejo wo swjatočnosći k spožčenju myta, 16.10.2021